Spis treści Artykuł originalny « Poprzedni artykul Nastepny artykul »

Użytkowniczy interfejs {korektilo}

Uzula interfaco de korektilo

Orignał w języku EsperantoMaszynowe tłumaczenie na język polski

La nuna uzula interfaco de korektilo en Esperantilo ne estas bona. Mi rimarkis, ke mi mem nur tre malvolonte uzas la korektilon (kaj precipe la gramatikan korektilon). La korektado daŭras tro longe kaj mi preskaŭ ĉiam perdas deziron de korektado post kelkaj frazoj. Mi pli ŝatas la alian funkcion, kiu nur markas malkorektaj vortojn ruĝe. Sed tio ne funkcias por gramatika korektado ĝis nun.

Programi bonajn uzulajn interfacojn ne estas facila afero. Tial oni ofte frontas ne uzeblajn interfacojn. Pri programodo de uzulaj interfacoj oni longe ne povis trovi bonan literaturon. Bonajn konsilojn donas al ni Joel on Software- User Interface Design for Programmers. Unu de ĉefaj postuloj estas, ke oni konformigu la interfacon al konataj programoj. Homo estas ja la kutimema besto kaj ŝatas aĵojn, kiujn ĝi jam konas. Mi do rigardis pli detale kelkajn programojn, kiuj enhavas korektadon.

Gramatika korektado kaj literumado

Kvankam ekzistas inter gramatika korektado kaj literumado grandaj diferencoj, programoj ofte strebas oferi por ambaŭ funkcioj la saman interfacon. La diferencoj estas:

  • Literumado agas sur unu vorto. Gramatika korektado agas sur plena frazo.
  • Literumaj eraroj estas pli evidentaj ol gramatikaj. Ĝis nun ne ekzistas plene fidindaj gramatikajn korektilojn.
  • Ĉe literumaj eraroj la eraro ligas kun unu vorto. Ĉe gramatikaj eraroj la eraro ligas kun vorto, frazparto aŭ tuta frazo. En gramatika korektado estas ofte tre malfacile indiki la ejon de eraro.
  • Literumaj eraroj kaŭzas poste la gramatikajn erarojn. Unu gramatika eraro kaŭzas sekvajn erarojn. La dependecoj inter eraroj estas grandaj.
  • Gramatikaj eraroj estas por uzantoj tre malfacile klarigeblaj. Ofte uzantoj scias nenion pri gramatiko.

En programoj, kiujn mi rigardis, nur MS-Word enhavas literumadon kaj gramatikan korektilon en baza funkciaro. Tio ankaŭ estas indiko, ke gramatika korektado ĝis nun ne estas ofte uzata kaj por programistoj ĝi estas malfacila tasko. La dua programo, kiu regas gramatikan korektadon, estas LanguageTool, kiu ja kunlaboras kun OpenOffice, sed havas propran interfacon kaj ne uzas la normalan fenestron de korektado. Tio estas ĝis nun normala afera, ĉar tiu programo ne estas kutima parto de OpenOffice.

Open Office

OpenOffice

La granda simileco inter OpenOffice kaj MS-Word estas okulfrapa. Oni povas redakti tekston en supra kampo.

MS Word

MSWord Gramatiko

MSWord Literumado

MS-Word uzas la soman fenenstron pro literuma kaj gramatika korektado, sed la butonoj estas mirakle ŝanĝataj je neceso.

TextMaker

TextMarker

Tiu fenestro estas plej malriĉa. La uzanto eĉ ne havas ŝancon vidi la tutan frazon.

Thunderbird

Thunderbird

La fenestro havas pli multe butonoj ol aliaj programoj. Tie oni ankaŭ povas redakti la vortaron.

KDE

KDE

Ĉiu KDE-Programo uzas tiun fenestron. Oni ne povas pri io plendi.

LanguageTool

LanguageTool

La interfaco sekvas la solvoj de literuma korektado. La fenestro enhavas aldonan kompon pro priskribo. Du linioj de tio kampo estas perditaj por informo kun numero de eraro. Oni ne povas redakti tekston en supra kampo.

Esperantilo 0.89

Esperantilo 0.89

Generalaj rezultoj de trarigardo

Ĉiuj programo, kiujn mi testis, uzas por korektado separatan fenestron. Tio fenestro ofte laboras en tn. “modeless”-stato. Tio signifas, ke uzanto povas uzi la ĉefan fenestron sen malfermi la fenestron de korektilo. En tiu fenestro la uzanto ofte vidas la tutan frazon, do li vidas la kuntekston de eraro. MS-Word pritraktas la gramatikan eraron preskaŭ same kiel literumaj erarojn. La uzanto ricevas la liston de sugestoj por elekto. La unua diferenco estas la alia farbo (la verda) uzato ĉe markado. Sed se oni pli atente rigardis la fenestron, oni rimarkas, ke tiu programo dinamike ŝanĝas la nomojn de butonon kaj iliajn funkciadon. Do en la sama loko la butono ĉe gramatika eraro estas “Zum nächsten Satz” (al sekva frazo) kaj en litermuma korektado “Zum Wörterbuch hinzufügen” (aligu al vortaro). Tio estas tute diferencaj funkcioj. Mi ne estas certa, ke tiu estas bona solvo por uzantoj, ĉar ofte oni legas, ke oni ne ŝanĝu funkcion de butonojn.

En plenampleksaj programoj kiel OpenOffice aŭ MS-Word ekzistas parte tre kompleksa funkciado ĉe reguligo de ĉefa fenestro kaj korektila fenestro. La programo rekonas, ke uzanto ŝanĝis la tekston en ĉefa fenestro kaj konforme adaptigas la enhavon la korektila fenestro.

Preskaŭ ĉiu korektilo oferas funkciojn:

  • Ignoru nun
  • Aligu al vortaro
  • Ŝanĝu
  • Ignoru ĉiujn
  • Ŝanĝu ĉiujn
  • Adapto de lingvo

Rimarkinda estas ankaŭ la fakto, ke MS-Word preskaŭ altrudas al uzanto la aligon de nekonatajn vortojn al vortaro. Oni povas nur malfacile salti al sekva vorto sen decidi pri la nuna eraro.

Kion mi lernis por posta programado?

La interfaco de Esperantilo nepre necesas plibonigon. Mi volas malplialtigi la nombron de butonoj kaj videblaj funkcioj. Mi volas similigi la uzadon de interfaco ĉe literumaj kaj gramatikaj eraroj.

Tamen mi ne volas havi separatan fenestron por korektilo. Mi ne ŝatas, ke iu nova fenestro kaŝas la enhavon de ĉefa fenestro. La simila situacio estas ankaŭ ĉe “trovi”-funkcio. Kelkajn novajn programoj, ekzemple “Firefox”, uzas por tiu funkcio ne novan fenestron sed malgrandan parton de ĉefa fenestro en suba kampo. Mi ŝatas tiun solvon. Tiu solvo estas eĉ pli bona, ĉar oni ne devas remontri la frazon en korektila fenestro, sed nur marki ĝin en ĉefa fenestro.

Korekturo dum skribado

Preskaŭ ĉiuj programoj povas indiki skribajn erarojn dum la skribado, aŭtomate. Tio estas ankaŭ kutima agordo ĉe plej oftaj programoj. Tiu funkcio estas diskutinda, ĉar la tuja markado de erarojn interrompas la fluon de skribado, do tio eble ĝenas la uzanton. En unuaj eldonoj de programoj tiu funkcio estas kutime malŝaltita. Ĉar averaĝa uzanto neniam ŝanĝas agordojn, multaj homoj scion nenion pri tiu funkcio.

Ĉe Esperantilo oni mem devas iniciati la literumadon aŭ gramatikan korektadon. Mi ne sentas tion kiel ĝena premo. La dua kialo, kial tio ne funkcias en Esperantilo, estas la teknika. Tiu funkcio bezonas la tn. paralelan programadon, kaj tio ne estas facila tasko en Tcl-programlingvo. Tio estas ebla sed nur malfacile realigebla. Mi pensas, ke nun aliaj funkcioj estas pli bezonataj.

Perfektigo de programo

Nun Esperantilo enhavas funkciojn, kiujn mi volis. Do venis la tempo por perfektigi la programon. Tio signifas ne nur la korektadon de evidentaj eraroj sed ankaŭ plibonigoj de uzebleco. Ĉe tiu tasko estas gravaj por mi la reagoj de uzantoj. Por programisto estas ofte psike tre malfacila tasko ŝanĝi la programon, se ĝi principe laboras senerare. Oni por tio devas venki la enan porko-hundon (”Schweinehund”), kiel tion diras germanoj.

Obecny użytkowniczy interfejs {korektilo} w Esperantilo nie jest dobry. Zauważyłem, że ja sam jedynie bardzo niechętnie użytkuję {korektilon} (i przede wszystkim gramatyczny {korektilon}). Korektura trwa zbyt długo i nieomal zawsze gubię życzenie korektury po kilku zdaniach. Więcej lubię inną funkcję, która jedynie zaznacza błędna słowa na czerwono. Lecz to nie funkcjonuje dla gramatycznej korektury do teraz.

Programować dobre użytkownicze interfejsy nie jest łatwa sprawa. Dlatego często spotyka się z nie zdatnymi interfejsami. O {programodo} użytkowniczych interfejsów długo nie można było znaleźć dobrą literaturę. Dobre rady daje nam Joel {on} {Software-} User {Interface} Design dalej Programmers. Jeden od głównych wymagań jest, że powinno się uzgadniać interfejs do znanych programów. Człowiek jest wszakże {kutimema} zwierzem i lubi rzeczy, które ono już zna. Więc patrzałem szczegółowiej na kilka programów, które mieszczą korekturę.

Gramatyczna korektura i korekta ortograficzna

Aczkolwiek istnieje pomiędzy gramatyczną korekturą i korekta ortograficzna duże różnice, programy często dążą ofiarować dla obydwóch funkcji taki samy interfejs. Różnice są:

  • Korekta ortograficzna działa na jednym słowie. Gramatyczna korektura działa na pełnym zdaniu.
  • {Literumaj} omyłki są oczywistsze aniżeli gramatyczne. Do teraz nie istnieje pełno wiarogodni gramatycznych {korektilojn}.
  • Przy {literumaj} omyłkach omyłka wiąże z jednym słowem. Przy gramatycznych omyłkach omyłka wiąże ze słowem, częścią zdania albo całym zdaniem. W gramatycznej korekturze jest często bardzo trudno oznaczać miejsce omyłki.
  • {Literumaj} omyłki powodują potem gramatyczne omyłki. Jedna gramatyczna omyłka powoduje kolejne omyłki. Zależności pomiędzy omyłkami są duże.
  • Gramatyczne omyłki są dla użytkowników bardzo trudno możliwych do wyjaśnienia. Często użytkownicy nie wiedzą niczego o gramatyce.

W programach, na które patrzałem, jedynie {MS-Word} mieści korektę ortograficzną i gramatyczny {korektilon} w kluczowej grupie funkcji. To także jest oznaka, że gramatyczna korektura do teraz nie jest często użytkowana i dla programistów ono jest trudnym zadaniem. Drugi program, który włada gramatyczną korekturą, jest {LanguageTool}, który wszakże współdziała z {OpenOffice}, lecz ma własny interfejs i nie użytkuje normalnego okna korektury. To jest do teraz normalne rzeczowe, ponieważ tym programem nie jest zwyczajna część od {OpenOffice}.

{Open} {Office}

OpenOffice

Duże podobieństwo pomiędzy {OpenOffice} i {MS-Word} jest rzucający się w oczy. Można redagować tekst w wierzchnim zakresie.

MS Word

MSWord Gramatiko

MSWord Literumado

{MS-Word} użytkuje {soman} {fenenstron} z powodu {literuma} i gramatycznej korektury, lecz przyciski są cudownie zmienione o konieczności.

{TextMaker}

TextMarker

To okno jest najbardziej biedne. Użytkownik nawet nie ma szansy widzieć całe zdanie.

Thunderbird

Thunderbird

Okno ma bardziej wiele przyciski aniżeli inne programy. Tam także można redagować słownik.

KDE

KDE

Każdy {KDE-Programo} użytkuje to okno. Nie można o czymś skarżyć się.

{LanguageTool}

LanguageTool

Interfejs podąża rozwiązania {literuma} korektury. Okno mieści dodatkowy {kompon} z powodu opisu. Dwie linie tego zakresem są zaginione dla informacji z numerem przez omyłkę. Nie można redagować tekst w wierzchnim zakresie.

Esperantilo 0.89

Esperantilo 0.89

Generalne wyniki zwiedzania

Wszyscy program, które testowałem, użytkują dla korektury {separatan} okno. To okno często pracuje w tzw. “{modeless}”- stan. To znaczy, że użytkownik może użytkować główne okno bez otworzenia okno {korektilo}. W tym oknie użytkownik często widzi całe zdanie, więc on widzi kontekst omyłki. {MS-Word} zajmuje się gramatyczną omyłkę nieomal zarówno jak {literumaj} omyłki. Użytkownik otrzymuje spis podszeptów dla wyboru. Pierwsza różnica jest inną farbą (zielony) ??? przy znakowaniu. Lecz jeśli uważniej patrzono na okno, zauważa się, że ten program dynamicznie zmienia nazwy od przycisk i ich operację. Więc w takim samym miejscu przycisk przy gramatycznej omyłce jest “Zum {nächsten} Satz” (do kolejnego zdania) i w {litermuma} korekturze “Zum Wörterbuch {hinzufügen}” (dołącz do słownika). To są całkiem różne funkcje. Nie jestem pewny, że tym jest dobre rozwiązanie dla użytkowników, ponieważ często odtwarza się, że nie powinno się zmienić funkcji od przyciski.

W zaawansowanych programach jak {OpenOffice} albo {MS-Word} istnieje częściowo bardzo skąplikowana operacja przy regulacji głównego okna i {korektila} okna. Program rozpozna, że użytkownik zmienił tekst w głównym oknie i odpowiednio czyni adaptacyjne zawartość {korektila} okno.

Nieomal każdy {korektilo} ofiaruje funkcje:

  • Ignoruj teraz
  • Dołącz do słownika
  • Zmień
  • Ignoruj wszystkich
  • Zmień wszystkich
  • Zastosowanie języka

Znamienny jest także fakt, że {MS-Word} nieomal wmusza do użytkownika dołączenie od nieznane słowa do słownika. Można jedynie trudno skoczyć do kolejnego słowa bez decydowanie się o obecnej omyłce.

Czego uczyłem się dla tylnego programowania?

Interfejs Esperantilo koniecznie jest potrzebny ulepszenie. Chcę powiększyć inaczej liczbę przycisków i widocznych funkcji. Chcę upodabniać użycie interfejsu przy {literumaj} i gramatycznych omyłkach.

Jednak nie chcę mieć {separatan} okno dla {korektilo}. Nie lubię, że jakieś nowe okno chowa zawartość głównego okna. Podobne położenie jest także przy “znaleźć”- funkcja. Kilku nowe programy, na przykład “Firefox”, użytkują dla tej funkcji nie nowe okno lecz małą część głównego okna we spodnim zakresie. Lubię to rozwiązanie. To rozwiązanie jest nawet lepsze, ponieważ nie trzeba pokazać ponownie zdanie w {korektila} oknie, lecz jedynie zaznaczać jego w głównym oknie.

Poprawka w czasie pisywania

Nieomal wszystkie programy mógą oznaczać pisemne omyłki w czasie pisywania, automatycznie. To jest także zwyczajna konfiguracja przy najbardziej częstych programach. Ta funkcja jest godna dyskusji, ponieważ bezzwłoczne znakowanie od omyłki przerywa prąd pisywania, więc to przypuszczalnie przeszkadza użytkownika. W pierwszych liniach bazowych programów ta funkcja jest zazwyczaj wyłączona. Ponieważ przeciętny użytkownik nigdy nie zmienia konfiguracji, liczni ludzie wiedza nic o tej funkcji.

Przy Esperantilo sami trzeba inicjować korektę ortograficzną albo gramatyczną korekturę. Nie czuję tego jako żenujący ucisk. Drugi motyw, dlaczego to nie funkcjonuje w Esperantilo, jest technicznym. Ta funkcja potrzebuje tzw. równoległe programowanie, i to nie jest łatwe zadanie w {Tcl-programlingvo}. To jest możliwe lecz jedynie trudno wykonalne. Myślę, że teraz inne funkcje są potrzebniejsze.

Uszlachetnianie programu

Teraz Esperantilo mieści funkcje, które chciałem. Więc przyszedł czas aby uszlachetniać program. To znaczy nie jedynie korekturę oczywistych omyłek lecz także ulepszeń użyteczności. Przy tym zadaniu są ważne dla mnie reakcje użytkowników. Dla programisty jest często psychicznie bardzo trudne zadanie zmienić program, jeśli ono w zasadzie pracuje bezbłędnie. Dla tego trzeba pokonać wewnętrznego psa świni (”Schweinehund”), jak to mówią Niemcy.

Artukuł został przetłumaczony w pełni maszynowo przez wolny program Esperantilo
Adres kontaktowy:
mail@xdobry.de